ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΜΕΤΑΛΗΨΗ

 Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς λέει, ὅτι ὁ λόγος πού θεσπίσθηκε ἡ Μ. Τεσσαρακοστή ἦταν νά μπεῖ ἕνα φρένο στήν καταφρόνηση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θ. Εὐχαριστίας! 

Γράφει:  «Παλαιότερα, πολλοί χριστιανοί,  κοινωνοῦσαν, προπαντός πρίν τό Πάσχα,  χωρίς προετοιμασία. Οἱ Πατέρες, βλέποντας  τή  ζημία  πού προερχόταν ἀπό αὐτό,  καθιέρωσαν  σαράντα μέρες νηστεία καί προσευχή ὡς προετοιμασία» (Κατά Ἰουδαίων Γ. P.G. 47: 867). 

Δηλαδή, οἱ χριστιανοί, ζημιώνονταν, κοινωνώντας, καί ζημιώνονταν, ἐπειδή κοινωνοῦσαν  χωρίς προηγουμένως νά νηστέψουν!

Καί οἱ Πατέρες, ὡς μᾶς ἐξηγεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης, γιά νά διορθώσουν τό κακό, θέσπισαν σαράντα μέρες αὐστηρᾶς νηστείας καί ἐντόνου προσευχῆς, γιά νά κοινωνήσουν τό Πάσχα καί μόνο τό Πάσχα! ( Βλ. Mεγάλη Τεσσαρακοστή καί Θ. Κοινωνία. Romfea.gr 16.2.15). 

Θά μποροῦσαν νά θεσπίσουν μιά ἑβδομάδα, ἤ δύο έβδομάδες ἀλλά δέν τό ἔκαναν! Γιά νά τό χωνέψουν καλά, πόσο  μεγάλο πρᾶγμα εἶναι ἡ Θ. Κοινωνία!

Ἀπό τότε (4ος αἰ.) ἡ νηστεία συνδέθηκε μέ τή Θ. Εὐχαριστία. Καί ἐπειδή δέν ἦταν δυνατό, κάθε φορά πού κοινωνοῦσαν, νά νηστεύουν σαράντα μέρες,  καθιερώθηκε ἑπταήμερος νηστεία πρό τῆς Θ. Κοινωνίας. 

Αὐτός  ἦταν  ὁ λόγος, πού  ἀρχικῶς (μέχρι 9ον περίπου αἰ.),  ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων,  τῆς «Παναγίας», καί τῶν «Ἀποστόλων» ἦταν ἑπτά μέρες!  (P.G. 138: 941). 

«Προφανῶς ὡς πνευματική προετοιμασία γιά τή Θεία Κοινωνία», σημειώνει ὁ  Βλάσιος Φειδᾶς (Ἐκκλησιαστική Ἱστορία, τ. Α΄, 2η ἔκδοση, σελ. 963).

Ο Αποστολικός  κανόνας  γράφει  το  Σάββατο  δεν νηστεύεται.   

Δεν  γράφει κατάλυσις  εις  πάντα.  

8^ος  Ἀποστολικός Κανόνας λέγει τά ἀκόλουθα: «Εἴ τις Ἐπίσκοπος ἤ Πρεσβύτερος ἤ Διάκονος ἤ ἐκ τοῦ καταλόγου τοῦ ἱερατικοῦ, προσφορᾶς γενομένης μή μεταλάβοι, τήν αἰτίαν εἰπάτω· καί ἄν ἦ εὔλογος, συγγνώμης τυγχανέτω· εἰ δέ μή λέγοι, ἀφοριζέσθω, ὡς αἴτιος βλάβης γενόμενος τῷ λαῷ καί ὑπόνοιαν ἐμποιήσας κατά τοῦ προσενέγκαντος, ὡς μή ὑγιῶς ἀνενέγκαντος».

·         Σχόλιο:  Δηλαδή να  πει τον λόγο  για τον οποίο δεν  κοινώνησε,  για να μην έχουν  οι  πιστοί άσχημους  λογισμούς  περί  αναξιότητας  του  Ιερέως

9^ος  Ἀποστολικός Κανόνας: «Πάντας  τούς  εἰσιόντας  πιστούς καί τῶν Γραφῶν  ἀκούοντας, μή παραμένοντας  δέ τῇ  προσευχῇ καί τῇ  Ἁγίᾳ Μεταλήψει, ὡς  ἀταξίαν  ἐμποιοῦντας  τῇ  Ἐκκλησίᾳ,  ἀφορίζεσθαι  χρή».

Σχόλιο:  Ο παραπάνω κανόνας εχει ερμηνευθεί σε κάθε μέρα μετάληψη!

·                                  

      Που  γράφει  για  υποχρεωτική  Μετάληψη;; Ο κανόνας γράφει γι’ αυτούς που φεύγουν πριν την Μετάληψη, « Μη  παραμένοντας » το οποίο  είναι  ο ορισμός της  ασέβειας,  καθώς  δημιουργεί   αταξία, δεν  γράφει πουθενά  για  υποχρεωτική  θεία  κοινωνία.

Εξ’ αφορμής  των  ομαδικών βαπτίσεων  πολλοί  δεν είχαν την ανάλογη  κατήχηση γνώση και ευλάβεια, με αποτέλεσμα  να  μην τηρούνται τ’ αυτονόητα,  δημιουργώντας ταραχή  στην  Εκκλησία. Αυτό  άλλωστε  συμβαίνει  ανά  τους  αιώνες, αυτό  συμβαίνει  και  σήμερα  Σ’  αυτές  τις περιπτώσεις αναφέρεται ο κανόνας και όχι στην υποχρεωτική θεία  κοινωνία.                                                                                                        

                                    

Ο Νικόδημος  παρατηρεῖ: «Συνέχειαν τῆς Θείας Μεταλήψεως διδάσκει ὁ παρόν Κανών…   Πῶς  γάρ  οἱ  θεῖοι  Ἀπόστολοι  ἤθελαν  νά νομοθετήσουν  πρᾶγμα  ἀδύνατον; 

 Ἔπειτα  ὁ Κανών  δέν λέγει  «καθ’ ἑκάστην»,  ἀλλά  «τούς  μή μετέχοντας  τῇ  Θείᾳ  Μεταλήψει» 

Δηλαδή  να  Μετέχουν  όλοι  παρευρισκόμενοι  και  συμπροσευχόμενοι.

Σχόλιο: Ο  Νικόδημος  στο Πηδάλιο ορίζει  1  εβδομάδα  νηστεία  πρίν  την  Μετάληψη  και μάλιστα προτρέπει για νηστεία και μετά την μετάληψη!

66^ος   Κανόνας τῆς Ἁγίας Στ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐπιτάσσει τήν καθημερινή Θεία Κοινωνία   κατά  τήν  Διακαινήσιμο Ἑβδομάδα.                                                                                                     
Νικόδημος : ἄς μάθουν οἱ τωρινοί Χριστιανοί, ποίαν μέν ἁγίαν ζωήν ἐμεταχειρίζοντο ἐκεῖνοι εἰς τάς ἁγίας ταύτας τῆς Ἀναστάσεως ἡμέρας καί ποίαν ἐν τοῦ ἐναντίου ἄτακτον ζωήν ζῶιν αὐτοί τώρα καί ἄς διορθωθοῦν.

·       Σχόλιο:  κοινωνούσαν  καθημερινώς  την  Διακαινήσιμο,  ( σημειώνεται  η ακτημοσύνη, κοινό ταμείο, Μαρτύριο)   και εγκαταβίωναν  για  8  ημέρες  στην  Εκκλησία  δοξολογώντας   τον  Θεόν  νυχθημερόν.

Σήμερα  ποια  είναι  η  αγία  ζωή  των  χριστιανών;

Κολλυβάδες -  Ἀθανάσιος ὁ Πάριος: 

Οὐ καθ’ ἑκάστην  προσερχόμεθα, οὔτε  τοῦτο  διδάσκομεν, καθώς  διαβαλλόμεθα·

Προσερχόμεθα εἰς τήν Θείαν Μετάληψιν, ὁ μέν βραδύτερον, ὁ δέ πυκνότερον, κατά τό ἑκάστῳ ἐγχωροῦν

Πατριάρχης Καλλίνικος Γ’ καί  Σύνοδος  τοῦ Πατριαρχείου  ΚΠόλεως.

 «Οἱ Ἱερεῖς δέ ὅπου ἔχουσιν ἐνορίτας, νά διδάσκωσιν αὐτούς νά μεταλαμβάνουν εἰς τάς Τεσσαρακοστάς τοῦ χρόνου καί νά προσέρχωνται μέ καθαράν καρδίαν καί συντριβήν καί εὐλάβειαν εἰς τήν Θείαν Κοινωνίαν. Ἐάν δέ θελήσωσι νά κοινωνήσωσι καί ἄλλην φοράν ἔξω ἀπό τάς Τεσσαρακοστάς τάς ἁγίας, ἑπτά  ἡμέρας ἤ πέντε - τό ὀλιγότερον – νά νηστεύσωσι  καί νά ἀκούωσι τήν καθημερινήν Ἀκολουθίαν εἰς τάς ἐκκλησίας ἤ νά τήν διαβάζωσιν εἰς τά ὀσπήτιά τους.   Εἰς ἀνάγκην δέ, ἄς νηστεύσωσι καί τρεῖς ἡμέρας    μόνον, προετοιμαζόμενοι μέ τήν Θείαν Ἐξομολόγησιν…   

ΑΠΑΝΤΑ ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ ΘΕΣΑΛΛΟΝΙΚΗΣ  ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΕΡΕΙΣ 

σελ 479

 

 ΠΗΔΑΛΙΟ  oi κάτωθι κανόνες της ΣΤ' Oικουμενικής  διευκρινίζουν την σύγχυση του να μην νηστεύει ο άνθρωπος το Σάββατο, ητοι κατάλυσις ελαίου και οχι κατάλυσις εις πάντα

 

''Επειδή όμως η νηστεία θεωρείται από την Εκκλησία μας ως ένα άριστο μέσο προπαρασκευής, καθάρσεως και ετοιμασίας του πιστού, γι’ αυτό συνιστά στους πιστούς, που σε αραιά διαστήματα κοινωνούν, ή να προσέρχωνται στην θεία κοινωνία μετά από τις καθωρισμένες εκκλησιαστικές νηστείες (Μ. Τεσσαρακοστής, Αγίων Αποστόλων, Κοιμήσεως, Χριστουγέννων), ή να τηρούν, κατά δύναμιν, τριών ή περισσοτέρων ή και ολιγωτέρων ημερών νηστεία προ της θείας κοινωνίας.

Το θέμα αυτό βρίσκεται στην διάκρισι του πνευματικού, [χωρίς την ευχή του οποίου δεν πρέπει να πλησιάζουμε το ποτήριο της ζωής ] αφού ξεύροντας τα βάθη των καρδιών και τις συνθήκες της ζωής των πνευματικών του τέκνων, θα καθορίζη, αν κρίνη απαραίτητη, και την δια της νηστείας προπαρασκευή, ως και την διάρκειά της''

Καθηγητού Θεολογικής σχολής του Α.Π.Θ., Ιωάννου Μ. Φουντούλη: Απαντήσεις εις Λειτουργικάς απορίας. Τόμος Α”. ΣΤ’ έκδοσις. Εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι, 1991. Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

Σε τι διαφέρουμε οι σημερινοί χριστιανοί;

Ποιος  δίνει  την  δεκάτη  από  τον  μισθό  του  στην εκκλησία και τους φτωχούς;  Ποιος  διακονεί  εθελοντικά  τον  ασθενή; Ποιος  ομολόγησε  ορθοδοξία  στην  δουλειά  του  και  απολύθηκε; Ποιος  υπέστη  διωγμό  και μαρτύριο; 

Για  τους  παραπάνω λόγους   στην  αρχαία  Εκκλησία  είχαν  την  καθημερινή  μετάληψη. 

Την εποχή του Μ. Βασιλείου  κοινωνούσαν 3 φορές την εβδομάδα, αλλά ο  κόσμος νομίζει οτι τότε έτρωγαν όπως τρώμε εμείς σήμερα σε ταβέρνες και πιτσαρίες. 

  Εν κατακλείδι Οι  νηστείες  καθιερώθηκαν  αιώνες  αργότερα  για  την  κατάντια  των  χριστιανών. 

Το  ίδιο  ισχύει  και  για  το  αντίδωρο. 

Επειδή οι  χριστιανοί  ήταν  ανάξιοι  να  κοινωνήσουν  καθιερώθηκε  

το  αντίδωρο,  μετά  από  700  χρόνια.

Οι χριστιανικές κοινότητες στην αρχαία εκκλησία ζούσαν όπως ζούν σήμερα οι μοναχοί του αγίου όρους αν και στην πραγματικότητα οι μοναχοί ζούν όπως ζούσαν οι χριστιανοί στην αρχαία εκκλησία και αυτός ο κοινοβιακός τρόπος όπου όλοι διακονούν τους άλλους, διασώζεται στα μοναστήρια!